Książka Komentarz do Konstytucji RP Art. 109, 110, 111 autorstwa Chmaj Marek, dostępna w Sklepie EMPIK.COM w cenie . Przeczytaj recenzję Komentarz do Konstytucji RP Art. 109, 110, 111. Zamów dostawę do dowolnego salonu i zapłać przy odbiorze! nych skutków, na czele z brakiem, oczyw iście poza art. 90 Konstytucji RP, tego co nazywamy opcją integracyjną czy szerzej zasa dą konstytucyjnej przychylności wobec Unii Euro pejskiej 28 . Art. 85 Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Artykuł 85 Obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona Ojczyzny. Zakres obowiązku służby wojskowej określa ust Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej – najwyższy akt prawny ( ustawa zasadnicza) Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalony 2 kwietnia 1997 roku przez Zgromadzenie Narodowe, zatwierdzony w ogólnonarodowym referendum 25 maja 1997 roku, ogłoszony w Dzienniku Ustaw: Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483. Konstytucja RP weszła w życie 17 października 1997. Komentarz do Konstytucji RP art. 84, 217 [Agnieszka Bien-Kacala, Jacek Wantoch-Rekowski] on Amazon.com. *FREE* shipping on qualifying offers. Komentarz do Konstytucji RP art. 84, 217 Read Art 139 konstytucji prezydent rp by carliwkto on Issuu and browse thousands of other publications on our platform. Start here! pJvn3l. Art. 228. 1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej. 2. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. 3. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych, określa ustawa. 4. Ustawa może określić podstawy, zakres i tryb wyrównywania strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela. 5. Działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa. 6. W czasie stanu nadzwyczajnego nie mogą być zmienione: Konstytucja, ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organów samorządu terytorialnego, ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej oraz ustawy o stanach nadzwyczajnych. 7. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ciągu 90 dni po jego zakończeniu nie może być skrócona kadencja Sejmu, przeprowadzane referendum ogólnokrajowe, nie mogą być przeprowadzane wybory do Sejmu, Senatu, organów samorządu terytorialnego oraz wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, a kadencje tych organów ulegają odpowiedniemu przedłużeniu. Wybory do organów samorządu terytorialnego są możliwe tylko tam, gdzie nie został wprowadzony stan nadzwyczajny. Art. 229. W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić stan wojenny na części albo na całym terytorium państwa. Art. 230. 1. W razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić, na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, stan wyjątkowy na części albo na całym terytorium państwa. 2. Przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz, za zgodą Sejmu i na czas nie dłuższy niż 60 dni. Art. 231. Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyjątkowego Prezydent Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od podpisania rozporządzenia. Sejm niezwłocznie rozpatruje rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej. Sejm może je uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Art. 232. W celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrów może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa. Przedłużenie tego stanu może nastąpić za zgodą Sejmu. Art. 233. 1. Ustawa określająca zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu wojennego i wyjątkowego nie może ograniczać wolności i praw określonych w art. 30 (godność człowieka), art. 34 i art. 36 (obywatelstwo), art. 38 (ochrona życia), art. 39, art. 40 i art. 41 ust. 4 (humanitarne traktowanie), art. 42 (ponoszenie odpowiedzialności karnej), art. 45 (dostęp do sądu), art. 47 (dobra osobiste), art. 53 (sumienie i religia), art. 63 (petycje) oraz art. 48 i art. 72 (rodzina i dziecko). 2. Niedopuszczalne jest ograniczenie wolności i praw człowieka i obywatela wyłącznie z powodu rasy, płci, języka, wyznania lub jego braku, pochodzenia społecznego, urodzenia oraz majątku. 3. Ustawa określająca zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w stanie klęski żywiołowej może ograniczać wolności i prawa określone w art. 22 (wolność działalności gospodarczej), art. 41 ust. 1, 3 i 5 (wolność osobista), art. 50 (nienaruszalność mieszkania), art. 52 ust. 1 (wolność poruszania się i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), art. 59 ust. 3 (prawo do strajku), art. 64 (prawo własności), art. 65 ust. 1 (wolność pracy), art. 66 ust. 1 (prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy) oraz art. 66 ust. 2 (prawo do wypoczynku). Art. 234. 1. Jeżeli w czasie stanu wojennego Sejm nie może zebrać się na posiedzenie, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów wydaje rozporządzenia z mocą ustawy w zakresie i w granicach określonych w art. 228 ust. 3-5. Rozporządzenia te podlegają zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu. 2. Rozporządzenia, o których mowa w ust. 1, mają charakter źródeł powszechnie obowiązującego prawa. Niekonstytucyjność jest najpoważniejszą z wad systemu prawa. Wynika stąd, że prawodawca lub sądy zignorowały normy konstytucyjne w toku realizacji własnych kompetencji. Konsekwencje niekonstytucyjności prawa odnoszą się jednak nie tylko do organów państwa. Wpływają również bezpośrednio na sytuację jednostek – adresatów niekonstytucyjnych regulacji. W książce poruszono szereg fundamentalnych zagadnień dla doktryny i praktyki prawniczej: Czym jest niekonstytucyjność prawa i jakie są jej przejawy? W jaki sposób stwierdza się niekonstytucyjność prawa, na czym polega specyfika kontroli konstytucyjności norm prawa prywatnego, a także czy dopuszczalna jest w Polsce rozproszona kontrola zgodności prawa z Konstytucją? Jakie są skutki wyroków TK dla systemu prawa i podmiotów prawa? Czy stwierdzenie niekonstytucyjności norm prawnych wpływa na ważność czynności prawnych oraz skuteczność nabycia praw majątkowych? Na czym polega restytucja konstytucyjności w stosunkach cywilnoprawnych po wyroku TK, a zwłaszcza jakie środki prawne mogą wykorzystać jednostki w celu ochrony swych wolności i praw? Rozprawa zawiera całościowe i wyczerpujące omówienie problematyki niekonstytucyjności prawa i jej skutków w sferze prawa cywilnego oraz w istotny sposób wzbogaca dorobek doktryny prawa konstytucyjnego i cywilnego. Wywody autora cechuje jasność i precyzja. Krytyka poglądów, których autor nie akceptuje, prowadzona jest w sposób merytoryczny, a zarazem elegancki. Proponowane przez niego rozwiązania i postulaty są zawsze wsparte rzetelną argumentacją, do której będzie musiał odnieść się każdy, kto będzie chciał zająć się tą tematyką. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Mączyńskiego Tematyka opracowania wydaje mi się bardzo interesująca i ciekawa – dotyczy zagadnienia bardzo aktualnego. […]. Ciekawe jest zwłaszcza połączenie rozważań konstytucyjnych z cywilistycznymi. Ta interdyscyplinarność jest niewątpliwą zaletą. Wydaje mi się, że autorowi udało się wypełnić niełatwe zadanie przeniesienia ustaleń prawa publicznego na grunt prawa prywatnego. Z recenzji prof. dr. hab. Marka Zubika Jan Podkowik –adiunkt w Katedrze Prawa Konstytucyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Center for American Law (2009). W 2013 uzyskał stopień doktora nauk prawnych na Wydziale Prawa i Administracji UW (z wyróżnieniem). W latach 2014–2016 odbył staż podoktorski na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego; od 2010 do czerwca 2017 asystent sędziego w Biurze Trybunału Konstytucyjnego. W pracy naukowej zajmuje się oddziaływaniem Konstytucji na prawo prywatne, prawnymi aspektami nowych technologii oraz ochrony bezpieczeństwa publicznego. Art. 87. 1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. 2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego. Art. 88. 1. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie. 2. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa. 3. Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie są ogłaszane w trybie wymaganym dla ustaw. Zasady ogłaszania innych umów międzynarodowych określa ustawa. Art. 89. 1. Ratyfikacja przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy: 1) pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych, 2) wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji, 3) członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej, 4) znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, 5) spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy. 2. O zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej do ratyfikacji umów międzynarodowych, których ratyfikacja nie wymaga zgody wyrażonej w ustawie, Prezes Rady Ministrów zawiadamia Sejm. 3. Zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych określa ustawa. Art. 90. 1. Rzeczpospolita Polska może na podstawie umowy międzynarodowej przekazać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach. 2. Ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej, o której mowa w ust. 1, jest uchwalana przez Sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. 3. Wyrażenie zgody na ratyfikację takiej umowy może być uchwalone w referendum ogólnokrajowym zgodnie z przepisem art. 125. 4. Uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Art. 91. 1. Ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. 2. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. 3. Jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami. Art. 92. 1. Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. 2. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji, o których mowa w ust. 1, innemu organowi. Art. 93. 1. Uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu te akty. 2. Zarządzenia są wydawane tylko na podstawie ustawy. Nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów. 3. Uchwały i zarządzenia podlegają kontroli co do ich zgodności z powszechnie obowiązującym prawem. Art. 94. Organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa. W prezentowanym tomie przedstawiono komentarz do art. 87–91 Konstytucji RP. Polska koncepcja konstytucyjnego unormowania systemu źródeł prawa jest nowatorska i może być wzorcem dla współczesnych konstytucji demokratycznych, jako nowa, obligatoryjna „materia konstytucyjna”. Szczególnie wartościowa w Konstytucji jest zasada z art. 9 przestrzegania wszystkich form prawa międzynarodowego (a zwłaszcza unijnego), mającego ponadpaństwową wartość, jako nienaruszalna gwarancja przestrzegania standardów demokracji. Gwarancją krajową są nowe, daleko idące uprawnienia prawodawcze samorządu terytorialnego, promujące wspólnoty samorządowe, jako zabezpieczenie przed biurokratyczną i polityczną centralizacją treści:Wykaz skrótówKomentowane przepisy Konstytucji RPArtykuł 871. Uregulowania w poprzednich konstytucjach2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej3. Pojęcie źródeł prawa w rozdziale III Konstytucji RP4. Zamknięty katalog źródeł prawa w art. 87 Konstytucji RP5. Akty powszechnie obowiązujące w art. 87 Konstytucji RP6. Hierarchia aktów normatywnych w art. 87 Konstytucji RP7. Miejsce innych aktów normatywnych w systemie źródeł prawa8. Prawo miejscowe jako akty powszechnie obowiązująceArtykuł 881. Uregulowania w poprzednich konstytucjach2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej3. Geneza i ogólne zasady jawności prawa4. Ogłoszenie aktów normatywnych jako warunek ich wejścia w życie5. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych6. Ogłaszanie umów międzynarodowych Artykuł 89 1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach 2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej3. Ustawowa zgoda na ratyfikację umowy międzynarodowej4. Wybór trybu ratyfikacji5. Prezes Rady Ministrów jako organ powiadamiający Sejm o wyborze trybu ratyfikacji6. Ustawa o umowach międzynarodowych (art. 89 ust. 3) Artykuł 901. Uregulowania w poprzednich konstytucjach2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej3. Współczesne pojęcie suwerenności państwowej4. Istota i granice przekazania kompetencji państwowych5. Procedury przekazania kompetencji (art. 90 ust. 2 i 3)6. Procedura regulująca drogę ustawowej zgody na przekazanie kompetencji (art. 90 ust. 2)7. Zgoda na przekazanie kompetencji w drodze referendum (art. 90 ust. 3) Artykuł 911. Uregulowania w poprzednich konstytucjach2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej3. Charakter prawny ratyfikowanej umowy międzynarodowej w świetle art. 91 ust. 1 Konstytucji RP (art. 91 ust. 1)4. Charakter prawny umów międzynarodowych ratyfikowanych za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie (art. 91 ust. 2)5. Prawo stanowione przez organizację międzynarodową i jego obowiązywanie w Polsce (art. 91 ust. 3)Bibliografia opracowań naukowych Andrzej Bałaban Prof. zw. dr hab. Konstytucjonalista, kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa Uniwersytetu Szczecińskiego. Autor blisko 300 publikacji naukowych. Odbywał liczne staże naukowe i wykłady w USA, Niemczech, we Francji, Włoszech, w Szwecji, na Litwie i Ukrainie w czasie pobytów i konferencji naukowych. Pełnił funkcje Rektora i Prorektora PWSZ w Gorzowie Wlk. oraz Prorektora Uniwersytetu Szczecińskiego. Książki tego autora Bibliografia opracowań naukowych Bałaban A. (red.), Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, Zakamycze, Kraków 2002. Bałaban A., Akty wewnętrznie obowiązujące, [w:] Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce, A. Szmyt (red.), Warszawa 2005. Bałaban A., Appropration of Compences by using National Legal Terms. Constituzione, Economia, Globalizazione. Neapol 2013. Bałaban A., Co można wytknąć wytycznym ustawowym. Rzeczpospolita z 14 lutego 2002, s. C 4. Bałaban A., Instytucja rozporządzenia w świetle postanowień Konstytucji PRL i praktyki, Państwo i Prawo 1975, nr 3. Bałaban A., Polskie problemy ustrojowe, Zakamycze, Kraków 2003. Bałaban A., Pozycja ustrojowa i funkcje Sejmu, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003. Bałaban A., Ustawa a pewność prawa, [w:] Ustawy incydentalne w polskim porządku prawnym, M. Granat (red.), Wydawnictwo Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2013. Bałaban A., Ustawa o tworzeniu prawa, [w:] W służbie dobru wspólnemu. Księga pamiątkowa prof. J. Trzcińskiego, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012. Bałaban A., Uwagi o charakterze prawnym zasad prawidłowej legislacji, [w:] Minikomentarz dla Maksiprofesora. Księga jubileuszowa profesora Leszka Garlickiego, (red.) M. Zubik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2017. Bałaban A., Paradygm of Postcomunistic Constitution, 5-th International Multidisciplinary Conference. Albena 2018. Bałaban A., Prawo miejscowe samorządu terytorialnego w systemie źródeł prawa, [w:] Samodzielność ustrojowa samorządu terytorialnego w Polsce, K. Skotnicki (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2020. Bałaban A., Unijne środki ochrony jednostek i podmiotów gospodarczych, [w:] Konstytucjonalizm polski, A. Gajda, K. Grajewski, A. Rytel, P. Uziębło, M. Wiszowaty (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020. Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Beck, Warszawa 2009. Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Beck, Warszawa 2008. Barcz J., Górka M., Wyrozumska A., Instytucje i prawo Unii Europejskiej, Lexis-Nexis, Warszawa 2012. Bień-Kacała A., Źródła prawa wewnętrznie obowiązującego w Konstytucji RP z 1997, Toruń 2013. Bosek L., Bezprawie legislacyjne, LexisNexis, Warszawa 2007. Brodecki Z., Prawo europejskiej integracji, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2001. Bryk A., Konstytucjonalizm. Od czasów starożytnego Izraela do liberalnego konstytucjonalizmu amerykańskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków 2013. Cała-Wacinkiewicz E., Fragmentacja prawa międzynarodowego, Beck, Warszawa 2018. Capik B., Łazowski A., Komentarz do Konstytucji, (red.) M. Safjan, L. Bosek, Tom II, Beck, Warszawa 2016. Ciapała J., Prezydent w systemie ustrojowym Polski, Warszawa 1999. Czapliński W., Wyrozumska A., Prawo międzynarodowe, Beck, Warszawa 2004. Dąbek D., Prawo miejscowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2007. Działocha K., Konstytucyjne cechy ustawy, [w:] Postępowanie ustawodawcze w polskim prawie konstytucyjnym, J. Trzciński (red.), Warszawa 1994. Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. Góralczyk W., Prawo międzynarodowe publiczne, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2001. Górecki D., Polskie prawo konstytucyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2007. Granat M., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2021. Grzybowski M. (red.), Prawo konstytucyjne, Temida, Białystok 2008. Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Beck, Warszawa 2017. Hauser A., Prawo jednostki do sądu europejskiego, Beck, Warszawa 2017. Izdebski H., Fundamenty współczesnych państw, LexisNexis, Warszawa 2007. Jabłońska-Bonca J., Wprowadzenie do prawa, LexisNexis. Warszawa 2004. Jabłońska-Bonca J., Wstęp do nauk prawnych, Poznań 1994. Jaskiernia J., Wielka, duża i mała ratyfikacja – typy procedur wyrażania zgody na ratyfikację przez Prezydenta umowy międzynarodowej w świetle Konstytucji RP, [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej, M. Laskowska (red.), Warszawa 2009. Karpiuk M. (red.), Akty normatywne i administracyjne, Difin, Warszawa 2009. Kenig-Witkowska M. (red.), Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej. Beck, Warszawa 2011. Kustra A., Przepisy i normy integracyjne w konstytucjach wybranych państw członkowskich, Toruń 2009. Kustra E., Wstęp do nauk o państwie i prawie, Toruń 1997. Lang W., Wróblewski J., Zawadzki S., Teoria państwa i prawa, PWN, Warszawa 1979. Leszczyński L., Tworzenie generalnych klauzul odsyłających, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000. Leszczyński P., Regulacja stosunków między państwem a nierzymskokatolickimi Kościołami i związkami wyznaniowymi określona w art. 25 ust. 5 Konstytucji, Gorzów Wielkopolski 2012. Ludwikowski R., Prawo konstytucyjne porównawcze, Dom Organizatora, Toruń 2000. Małajny Polskie prawo konstytucyjne na tle porównawczym, Beck, Warszawa 2013. Malinowski A. (red.), Zarys metodyki pracy legislatora, Warszawa 2008. Masternak-Kubiak M., Konstytucyjnoprawne podstawy przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, Przegląd Sejmowy 2003, nr 5. Masternak-Kubiak M., Umowa międzynarodowa w prawie konstytucyjnym, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 1997. Michałkiewicz-Kądziela E., Prawo do tożsamości człowieka w prawie polskim i międzynarodowym, Beck, Warszawa 2020. Mik C., Jus Cogens in Contemporary International Law, Polish Yearbook of International Law 2013, vol. 33. Milczarek E., Prywatność w internecie, Beck, Warszawa 2020. Nowacki J., Tabor Z., Wstęp do prawoznawstwa, Zakamycze 2002. Opałek K., Wróblewski J., Zagadnienia teorii prawa, PWN, Warszawa 1969. Piotrowski R., Spór o model tworzenia prawa, PWN, Warszawa 1988. Ross A., On Law and Justice, London 1958. Rot H., Elementy teorii prawa, Wrocław 1994. Rozmaryn S., Konstytucja jako ustawa zasadnicza, Warszawa 1967. Rozmaryn S., Ustawa w PRL, PWN, Warszawa 1964. Safjan M., Bosek L., Konstytucja RP. Komentarz, tom II, Beck, Warszawa 2016. Sarnecki P. (red.), Prawo konstytucyjne RP, Beck, Warszawa 2011. Sozański J., Ogólne zasady prawa a wartości Unii Europejskiej, Toruń 2012. Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Beck, Warszawa 2003. Taborowski M., Konsekwencje naruszenia prawa Unii Europejskiej przez sądy krajowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2012. Tuleja P., Stosowanie Konstytucji w świetle zasady jej nadrzędności, Zakamycze 2003. Uziębło P., Kompetencje prawotwórcze organów administracji publicznej, [w:] Zarys legislacji administracyjnej, W. Bajkowski (red.), Wrocław 2010. Wacinkiewicz D., Zaspokajanie potrzeb wspólnot samorządowych, Beck, Warszawa 2016. Wiącek M., Źródła prawa, [w:] Konstytucja RP. Komentarz, M. Safjan, L. Bosek (red.), Beck, Warszawa 2016. Wieciech T., Konwenanse konstytucyjne, Wydawnictwo UJ, Kraków 2011. Wierzbowski M. (red.), Prawo administracyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Wojtyczek J., Przekazywanie kompetencji organizacjom międzynarodowym. Wybrane zagadnienia, Kraków 2007. Wróblewski J., Zasady tworzenia prawa, PWN, Warszawa 1989. Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001. Wronkowska S., Komentarz do zasad techniki prawodawczej (współautorstwo M. Zieliński), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2004. Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005. Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji w poglądach Trybunału Konstytucyjnego, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008. Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki, LexisNexis, Warszawa 2002. Ziembiński Z., Wartości konstytucyjne, PWN, Warszawa 1972. Zimmerman J., Dobosz P., Źródła prawa administracyjnego, Zakamycze 2005. Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do filozofii prawa, Zakamycze 2000. Zubik M., Konstytucja RP w tezach orzeczniczych TK i wybranych sądów, Beck, Warszawa 2008. Zgodnie z art. 133 ust. 1 pkt. 1 Konstytucji, umowy międzynarodowe ratyfikuje Prezydent. Dokonuje on także wypowiedzenia umów podlegających ratyfikacji. W polskim systemie prawnym obowiązują trzy tryby ratyfikacji umów międzynarodowych: ratyfikacja za zgodą wyrażoną w formie ustawy ratyfikacyjnej – tzw. „duża” ratyfikacja (art. 89 ust. 1 Konstytucji), ratyfikacja bez zgody ustawowej – tzw. „mała” ratyfikacja (art. 89 ust. 2 Konstytucji), ratyfikacja w trybie szczególnym (art. 90 Konstytucji). Zgodnie z art. 89 ust. 1 Konstytucji ratyfikacja umowy wymaga zgody wyrażonej w formie ustawy, jeśli umowa dotyczy: pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych, wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji, członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej, znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy. Zgodnie z art. 89 ust. 2 Konstytucji, w pozostałych przypadkach ratyfikacja umowy nie wymaga wcześniejszej zgody ustawowej, jedynie Prezes Rady Ministrów ma obowiązek zawiadomić Sejm o zamiarze przedłożenia Prezydentowi do ratyfikacji umowy międzynarodowej. Zgodnie z art. 90 Konstytucji, jeśli Rzeczpospolita Polska na podstawie umowy międzynarodowej przekazuje organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach, ratyfikacja takiej umowy wymaga zgody w formie ustawy ratyfikacyjnej przyjmowanej kwalifikowaną większością głosów (przez Sejm większością 2/3 posłów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów) lub w formie ogólnokrajowego referendum. Ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową (art. 91 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji). Procedura ratyfikacyjna jest szczegółowo uregulowana w ustawie z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych. Zgodnie z jej przepisami, o wyborze trybu ratyfikacji umowy międzynarodowej decyduje Rada Ministrów, podejmując uchwałę o przedłożeniu umowy Prezydentowi do ratyfikacji. Na podstawie powyższej uchwały, Minister Spraw Zagranicznych przedkłada Prezydentowi do ratyfikacji umowę wraz z dokumentem ratyfikacyjnym, z tym że w przypadku umowy spełniającej przesłanki wynikające z art. 89 ust. 1 Konstytucji lub art. 90 Konstytucji konieczne jest wcześniejsze uzyskanie zgody na jej ratyfikację.

art 90 konstytucji rp